Een balletje slaan in de rook, is er bij LTC Naaldwijk niet meer bij. Want sinds 2020 is de hele tennisclub rookvrij. Michaëlla Krajicek – voormalig prof-tennisspeler en tegenwoordig prof-padelspeler – ging op bezoek bij haar oude tennisclub LTC Naaldwijk en kijkt terug naar de tijd dat roken in de sport nog heel normaal was. “Als jong meisje liep ik een rokerige kantine binnen. Nu zijn veel plekken waar ik kom al rookvrij. Ik vind het eigenlijk heel normaal dat dat zo is. Sporten en roken: dat gaat voor mij niet hand in hand. En al helemaal niet als er kinderen bij zijn.”
“Het voelt heel vertrouwd om weer terug te zijn bij LTC Naaldwijk. Dit is waar het allemaal begon. Ik heb hier veel herinneringen. Vooral ook als kind. Maar sinds een paar jaar ook met het Eredivisie-team. En zelf als coach. Alle niveaus spelen hier. Van jong tot oud. Van beginnende tennissers tot topsporters. Er is hier natuurlijk wel wat veranderd in de afgelopen twintig à dertig jaar. Er zijn meer leden, meer banen en inmiddels ook padelbanen. Maar het grootste verschil is wel dat de club nu helemaal rookvrij is. En daar ben ik supertrots op,” vertelt Michaëlla.
Raymond Scholtes, parkbeheerder bij de LTC Naaldwijk en initiatiefnemer van het rookvrij maken van de tennisclub, graaft in zijn herinneringen. “Bij Michaëlla zag je het al meteen: dat gaat de goede kant op. Mooi om te zien dat ze op jongere leeftijd al tegen dames die wat ouder waren moest gaan spelen om een waardige tegenstander te krijgen.”
Tennisfanaat
Hoe het zo gekomen is dat Michaëlla en haar broer zijn gaan tennissen? Dat was eigenlijk al vrij duidelijk: “Mijn vader was altijd al een echte tennisfanaat. Hij had het zichzelf aangeleerd. En dat heeft hij ook bij mij en Richard gedaan als trainer. Hij nam mij mee naar deze tennisclub. Als je ergens goed in bent en je vindt het ook nog leuk, dan gaat het eigenlijk vanzelf. Ik vond het nooit erg om veel en hard te moeten trainen. En was altijd gemotiveerd om beter te worden. Ik vond tennissen ook gezellig. Maar om eerlijk te zijn, vond ik het leukste: winnen. Op mijn veertiende werd ik tweede van de wereld. Toen wist ik wel zeker dat ik de kant van proftennis op wilde gaan.”
En die stap bracht heel wat om trots op te zijn voor de familie Krajicek en de tennisclub. “Mooie hoogtepunten in mijn carrière zijn er best veel. Als meest recente natuurlijk de Eredivisie. Maar ook de kwartfinale van Wimbledon. En twee halve finales van het dubbelspel op de Grand Slam. Het winnen van drie WTA-titels. En dan vooral die in Rosmalen – wat als thuis voelde. Dat was misschien nog wel het allermooiste.”
Slaapfeestje in de rook
In de tijd toen het bij Michaëlla allemaal begon, zag de tennisclub er nog wel wat anders uit volgens Raymond. “Overal werd gerookt. Het was onderdeel van het sociale leven. Buiten en in de kantine. Sigaretten werden hier zo’n tien tot twintig jaar geleden mondjesmaat ook verkocht. De bar stond vol met asbakken. En ook op elke tafel stond er een. Die moest je dan elke avond weer legen en schoonmaken.”
Ook de kinderen speelden vaak in de rook, volgens Raymond. “We organiseerden veel voor de jeugd. Mensen zaten aan de bar te roken, terwijl de kinderen bijvoorbeeld een slaapfeestje hadden. Dat het normaal was, kan Michaëlla zich nu al niet meer voorstellen. “Het feit dat ik als jong meisje binnenliep in een kantine die blauw stond van de rook. Best een raar idee. Sporten doe je ook voor je gezondheid.”
Verademing
Het rookverbod voor de horeca en sportkantines was volgens Raymond lastig. “Omdat de controle daarop natuurlijk minimaal was. Ook hier werd ondanks het rookverbod nog lang doorgerookt. En uiteindelijk zijn we daar natuurlijk mee gestopt. Ik kan wel zeggen dat het een verademing is geweest. Dat het normaal ruikt als je binnenkomt. Zonder die stank – die je er toch wel van hebt. Maar dat besef je eigenlijk pas als er niet meer gerookt wordt.”
Marianne Nachtegaal, al 12 jaar lid van de tennisclub, is er inmiddels aan gewend. “Dat pakje sigaretten tijdens het spelen in je vrije tijd. Dat was dan zogenaamd gezellig. Maar het is nog steeds gezellig zonder roken. Het is maar net wat je gewend bent.”
‘Normaal’ tussen aanhalingstekens
Raymond kwam tot het besef en ondernam actie. “Dat kwam eigenlijk door de rookvrij campagne. Daarvoor was het redelijk ‘normaal’ tussen aanhalingstekens. Want als je erover nadenkt, is het natuurlijk niet normaal. Het bestuur was het er unaniem over eens: sporten en roken gaan niet samen. In de eerste jaren hebben we de leden een alternatief geboden om eraan te wennen. Met rookvrije tijden en ruimtes.” Toen het allemaal besloten was om in 2020 helemaal rookvrij te worden, ging het volgens Raymond vrij vlot. “Vanuit de Rookvrije Generatie kregen we banners, vlaggen, bierviltjes – en noem het maar op – met rookvrij. En ook via social media hebben we het gecommuniceerd. Dan gaat het wel snel kan ik je vertellen.”
Alleen de Coronatijd gooide even roet in het eten. “Toen moesten we natuurlijk dicht. En sommige periodes mochten we alleen even open om te spelen en daarna moest je meteen weer weg. Toen was de controle ook weg. Maar toen we weer open waren, hebben we het meteen weer kenbaar gemaakt: let op, wij zijn een rookvrij park. En nu tijdens het normale seizoen merk ik dat we het goed onder controle hebben. En het park blijft een stuk netter.”
Doorzetters
“Er was weinig weerstand. Op een enkele pittige discussie na. Vooral met leden van buitenaf. En dat is niet leuk. Maar ik ben wel van mening dat we als club een maatschappelijk voorbeeld hebben naar de jeugd. En dat je met je tijd mee moet gaan. Dus we hebben het doorgezet. Mensen begrijpen uiteindelijk zelf ook wel waarom.”
Marianne is blij verrast met het resultaat. “In het begin dacht ik: dat gaat never-never-nooit lukken. Cafés rookvrij, dat leek al onmogelijk. En op de vereniging rookten we vroeger allemaal. Maar je ziet het: het gaat hartstikke goed. Dat vind ik heel mooi natuurlijk. Omdat je je nu wel heel erg realiseert dat het slecht voor je gezondheid is en voor je portemonnee. En vooral ook voor je medemens die helemaal niet van roken houdt. Die zat daar maar, op een terras waar iedereen liep te paffen. Nu is alles rookvrij.”
Rookvrije sport vanzelfsprekend
Raymond vindt het een mooi streven dat de sport in 2025 helemaal rookvrij is. “Maar ik zou zeggen: begin gewoon nu al met rookvrij zijn. Dan hebben we al een hele slag gewonnen.”
Marianne denkt ook dat rookvrij in de sport vanzelfsprekend wordt. “Ik heb nu een kleindochter die voetbalt. En ik merk nu al de verandering. Als er iemand staat te roken, valt dat op. Ik hoop dat het een gewoonte wordt dat er niet gerookt wordt. De gewoonte – dat het raar is om te roken – sluipt er dan in bij de kinderen.” Daar sluit Michaëlla zich helemaal bij aan. “We gaan al de goede kant op. En ik denk dat steeds meer mensen ook begrijpen hoe belangrijk dat is. Niet alleen voor zichzelf, maar vooral voor de kinderen.”
Raymond ziet het al gebeuren. “De meeste sportverenigingen hier in de buurt doen allemaal al mee. Ik denk dat we als gemeente al heel goed op weg zijn om rookvrij te zijn. Ik hoop dat alle sportverenigingen in heel Nederland zich aansluiten bij de Rookvrije Generatie. Zodat we er voor zorgen dat de sport rookvrij wordt. Dan geven we het goede voorbeeld voor de jeugd.”
Michaëlla wil ook een rookvrije sportomgeving voor haar zoon. “Ik ben sinds 13 maanden ook moeder van mijn kleine zoon Valentijn. Voor mij is het heel belangrijk dat ik ook aan hem een goed voorbeeld geef. En daar horen zeker geen sigaretten bij. Ik zou hem later dan ook nooit laten sporten op een club waar nog gerookt wordt. Roken is niet stoer. Daar kan ik een heel verhaal over houden. Maar dat is volgens mij wel duidelijk.”
Lees het volgende verhaal
Rookvrij opgroeien
Samen zijn we op weg naar een Rookvrije Generatie. Want ieder kind verdient de kans om rookvrij op te groeien. Ontdek hoe de wereld rookvrij wordt op www.rookvrij.nl
