Wist je dat 87% van de Nederlanders fan is van rookvrije buitensportterreinen waar kinderen sporten? Da’s logisch. En de eindstreep is in zicht. Want NOC*NSF en de sportbonden hebben afgesproken dat uiterlijk in 2025 de sport overal rookvrij is. Bekende topsporters – jong en oud – zetten zich in om de sport rookvrij te maken. Sjaak Swart, Lieke Martens, Nelli Cooman, Bart Brentjens, Richard Krajicek, Maarten van der Weijden, Bas van de Goor, Esther Vergeer, Liemarvin Bonevacia, Keet Oldenbeuving, Reganied Franka en Anette Gerritsen spreken zich uit over deze onomkeerbare verandering.
Wat een opluchting vindt Liemarvin Bonevacia, olympisch atleet op de 400 meter. “Ik houd helemaal niet van roken. Niet eens van de geur. Het is slecht voor je longen en voor je conditie. Het gaat gewoon niet samen met sporten.” “Vroeger was het heel normaal dat er gerookt werd”, vertelt Richard Krajicek, oud-tennisspeler en Wimbledonwinnaar. “Mijn moeder rookte thuis en ook in de auto. Op het veld, in de sportkantine: je moest overal kunnen roken.” Sjaak Swart – voormalig profvoetballer bij het gouden Ajax-elftal begin jaren zeventig – had vroeger een eigen sigarenwinkel. “Ik rookte zelf niet. Maar wat dacht je van de beste voetballer die we ooit hebben gehad? Johan Cruijff. Hij moest beslist even een trekje nemen voor de wedstrijd. Dan kwam hij van het toilet af en dan zag je de rook eruit komen. Maar hij was wel echt de enige die rookte.”
Sporten in de rookwalm
Ook Maarten van der Weijden – voormalig olympisch kampioen die bijna dertien miljoen euro inzamelde voor kankeronderzoek door de Elfstedentocht te zwemmen – kan het zich nog goed herinneren dat er ook in zwembaden gerookt werd. “Ja, het was eigenlijk zo normaal. Maar je zag het meteen als iemand aan het roken was. De stinkende rook hing onmiddellijk boven het water. Niet lekker, en nog belangrijker: het is ontzettend slecht voor je. En dan te bedenken dat sportverenigingen plekken zijn waar kinderen lekker aan het sporten zijn.”
Keet Oldenbeuving, olympisch skateboarder, kan het zich haast niet meer voorstellen. “Toen ik klein was, vond ik het heel normaal dat ouders bij het skatepark stonden te roken. Nu denk ik: wauw, dat is eigenlijk best gek.” Volgens Annette Gerritsen – voormalig olympisch zilveren medaillewinnaar in het langebaanschaatsen – is het allang niet meer vanzelfsprekend om te roken. “Ik weet nog dat vroeger de walm van rooklucht gewoon boven de ijsbaan hing. Maar tegenwoordig valt het extra op, als er ineens iemand zit te roken. Ook omdat er gewoon al heel veel plekken rookvrij zijn. En hoe minder je het ziet, hoe minder het je aandacht trekt. Ook bij kinderen. ”
Steeds meer sportclubs rookvrij
Gelukkig worden steeds meer sportterreinen helemaal rookvrij. En dat is goed, volgens Maarten. “Sportclubs staan voor gezondheid. Als je die omgeving nou eens rookvrij kan houden. Zodat kinderen gezond opgroeien, terwijl ze in beweging zijn.” Bas van de Goor – voormalig olympisch volleyballer bij het gouden volleybalteam van Atlanta in 1996 – smasht die bal nog verder over het net. “In de sport zijn we al bezig om mensen plezier te geven en bij te dragen aan hun gezondheid. Daarom zou ik eigenlijk alle clubs willen vragen: word rookvrij. Help ouders bewust en onbewust het goede voorbeeld te geven.” Volgens Richard is die beweging onomkeerbaar. “Alle sportvelden, sportkantines en andere plekken waar sporters en kinderen komen, zijn straks rookvrij.” Nelli Cooman, voormalig olympisch atleet is het daar helemaal mee eens. “Sporten en roken is not done. En ik vind het gewoon geweldig om te zien dat mensen respect hebben voor elkaar. Dat ze hun peuk wegstoppen, ook als ze in de buitenlucht staan.”
Ook Bart Brentjens, eerste olympisch gouden medaillewinnaar in mountainbike, vindt het belangrijk dat we de nieuwe generatie sporters beschermen. “Mensen moeten zich ervan bewust zijn hoe slecht het is. Het is niet alleen de verantwoordelijkheid van de mensen die zelf roken. Maar van iedereen. We doen het vooral voor de jongere generatie. We moeten hen er niet mee in aanraking laten komen. Zodat ze het niet zelf gaan doen.” Sjaak Swart vindt dat de sport dat best mag toejuichen. “Het gaat om ieders gezondheid. Je wilt toch graag op een gezonde manier een beetje oud worden. En daar hoort roken zeker niet bij.” Liemarvin zet de eindsprint door: “Onze kinderen zien ons als voorbeeld. En zien roken, doet roken.”
Wen er maar aan
Volgens Esther Vergeer, winnares van zeven gouden medailles met paralympische rolstoeltennis, betekent deze matchpoint alleen maar winst voor de Rookvrije Generatie. “Als kind bewoog ik mij tussen de rokende mensen. En ik was mij eigenlijk niet bewust van de invloed daarvan. Maar nu zijn we gelukkig een stuk bewuster. Het is belangrijk dat we ons ook met elkaar realiseren dat ieder kind rookvrij moet kunnen opgroeien. En dat sporten en roken dus niet samengaan. Het is al aan het gebeuren. En het kan niet lang meer duren. Het is straks op elke sportplek vanzelfsprekend dat we rookvrij zijn.”
Lees het volgende verhaal
Rookvrij opgroeien
Samen zijn we op weg naar een Rookvrije Generatie. Want ieder kind verdient de kans om rookvrij op te groeien. Ontdek hoe de wereld rookvrij wordt op www.rookvrij.nl